Obowiązki związane z zatrudnieniem cudzoziemca na terytorium RP

Obowiązki podmiotu, który chce zatrudnić cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uregulowane zostały przepisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku poz. 674 ze zm., dalej: „ustawa”) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2009 roku w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca (Dz.U. nr 16, poz. 84, dalej: „rozporządzenie”).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 21b ustawy podmiotem powierzającym wykonywanie pracy przez cudzoziemca jest jednostka organizacyjna, chociażby nie posiadała osobowości prawnej lub osoba fizyczna, która na podstawie umowy lub innego stosunku prawnego powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi (dalej: „podmiot powierzający”).

W przypadku gdy w świetle obowiązujących przepisów konieczne jest uzyskanie zezwolenia na zatrudnienie cudzoziemca na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej podmiot powierzający jest przede wszystkim zobowiązany do wystąpienia z wnioskiem o wydanie takiego zezwolenia na pracę. Na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 3 ustawy organem wydającym takie zezwolenie jest wojewoda a wydawane jest ono jedynie na wniosek podmiotu powierzającego, przy czym podmiot ten jest wyłączną stroną postępowania (art. 88a ust. 1 i 2 ustawy oraz § 3 ust. 1 rozporządzenia).

Ze złożeniem wniosku wiąże się obowiązek uiszczenia jednorazowej wpłaty w wysokości nie większej niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę za każdego cudzoziemca, stanowiącej dochód budżetu państwa (art. 90a ust. 1 i 2 ustawy). Obecnie wysokość wpłat określona została w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 grudnia 2013 roku w sprawie wysokości wpłaty dokonywanej w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca (Dz.U. z 2013 r. poz. 1644). Podmiot powierzający jest zobowiązany do dokonania  wpłaty w wysokości:

1) 50 zł w przypadku gdy zamierza powierzyć wykonywanie pracy na okres nie przekraczający 3 miesięcy,

2) 100 zł w przypadku gdy zamierza powierzyć cudzoziemcowi wykonywanie pracy na okres dłuższy niż 3 miesiące,

3) 200 zł w przypadku gdy zamierza delegować cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu realizacji usługi eksportowej.

Wzór wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.

W myśl § 6 ust. 1 rozporządzenia podmiot powierzający wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia powinien przedstawić:

1) dokument z właściwego rejestru potwierdzający status prawny i formę lub charakter działalności prowadzonej przez pracodawcę zagranicznego - w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia typu C, D lub E,

2) ważny dowód osobisty lub ważny dokument podróży, albo jeżeli takiego dokumentu nie posiada i nie może go uzyskać, inny ważny dokument potwierdzający tożsamość - w przypadku gdy podmiotem powierzającym jest osoba fizyczna,

3) umowę spółki - w przypadku gdy podmiotem powierzającym jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji lub spółka cywilna albo akty notarialne o zawiązaniu spółki - jeżeli podmiotem powierzającym jest spółka akcyjna w organizacji,

4) kopię wszystkich wypełnionych stron z ważnego dokumentu podróży cudzoziemca, którego dotyczy wniosek, a w przypadku, gdy cudzoziemiec nie posiada ważnego dokumentu podróży i nie ma możliwości jego uzyskania - kopię innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość,

5) dokumenty potwierdzające zaistnienie okoliczności, o których mowa w art. 88c ust. 8 ustawy (tj. okoliczności uzasadniających wydanie zezwolenia na pracę bez uwzględnienia warunków określonych szczegółowo w art. 88c ust. 1 – 5 i 7 ustawy),

6) informację, o której mowa w art. 88c ust. 1 pkt 2 ustawy, wydaną nie wcześniej niż 180 dni przed złożeniem wniosku, jeżeli jest ona wymagana (tj. informację starosty właściwego ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy w oparciu o rejestry bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji organizowanej dla pracodawcy),

7) kopię zeznania o wysokości osiągniętego dochodu lub poniesionej straty przez podmiot powierzający jako podatnika podatku dochodowego od osób prawnych w roku podatkowym poprzedzającym złożenie wniosku - w przypadku wniosku o zezwolenie typu B,

8) dokumenty potwierdzające stan zatrudnienia za okres roku poprzedzającego złożenie wniosku - w przypadku wniosku o zezwolenie typu B,

9) dokumenty potwierdzające okoliczności, o których mowa w art. 88c ust. 4 pkt 2 ustawy (tj. posiadanie środków, lub prowadzenie działań pozwalających na osiągnięcie w przyszłości dochodu nie niższego niż 12-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie oraz zatrudnienie na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej roku co najmniej dwóch pracowników, którzy nie podlegają obowiązkowi posiadania zezwolenia na pracę, w szczególności przez prowadzenie działalności przyczyniającej się do wzrostu inwestycji, transferu technologii, wprowadzania korzystnych innowacji lub tworzenia miejsc pracy) - w przypadku wniosku o zezwolenie typu B, jeżeli przesłanką wydania zezwolenia jest wykazanie tych okoliczności,

10) informację o aktualnym stanie zatrudnienia w podmiocie powierzającym - w przypadku wniosku o zezwolenie typu B, jeżeli strona wnioskuje o wydanie zezwolenia na okres przekraczający 3 lata,

11) umowę, na podstawie której usługa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest lub będzie świadczona - w przypadku wniosku o zezwolenie typu D,

12) dokument sporządzony przez pracodawcę użytkownika, potwierdzający uzgodnienie w zakresie skierowania cudzoziemca przez agencję pracy tymczasowej - w przypadku gdy podmiotem powierzającym jest ta agencja,

13) dokumenty potwierdzające powiązania, o których mowa w art. 88 pkt 3 ustawy (tj. powiązania w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych),

14) dowód jednorazowej wpłaty dokonywanej w związku ze złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemca,

15) dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań określonych w odrębnych przepisach, które mogą mieć wpływ na wynik postępowania.

Podmiot powierzający, który ubiega się o wydanie zezwoleń równocześnie dla więcej niż jednego cudzoziemca, do składanych wniosków może dołączyć po jednym egzemplarzu dokumentów, o których mowa w pkt 1-3 i 6-13 powyżej (§ 6 ust. 2 rozporządzenia). Informacja starosty, o której mowa w ust. 1 pkt 6, może być dołączona w jednym egzemplarzu, jeżeli wszyscy cudzoziemcy, których dotyczą wnioski, będą wykonywać pracę, której ta informacja dotyczy.

Podmiot powierzający do wniosku o wydanie zezwolenia dołącza kopie dokumentów, o których mowa powyżej (§ 6 ust. 5 rozporządzenia). Dokumenty sporządzone w języku obcym, z wyjątkiem dowodów osobistych lub dokumentów podróży, służące za dowód w postępowaniu o wydanie zezwolenia, składa się wraz z ich tłumaczeniem na język polski, dokonanym przez tłumacza przysięgłego (§ 8 rozporządzenia).

Podmiot powierzający oprócz wskazanych powyżej dokumentów zobowiązany jest do potwierdzenia w drodze oświadczenia na piśmie wypełnienia wymagań, o których mowa w:

1) art. 88c ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. oświadczenia, że wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem nie będzie niższa od wynagrodzenia pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku,

2) art. 88c ust. 6 ustawy, tj. oświadczenia, że:

a)      wykonywanie pracy przez cudzoziemca będzie odbywało się na warunkach zgodnych z art. 67³  Kodeksu pracy (tj. pracownikowi skierowanemu do pracy przez pracodawcę mającego siedzibę w państwie nie będącym członkiem Unii Europejskie zapewnione zostaną minimalne warunki zatrudnienia),

b)      wysokość wynagrodzenia, która będzie przysługiwała cudzoziemcowi za wykonywanie pracy, nie będzie niższa o więcej niż 30% od wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie,

3) art. 88j ust. 1 pkt 4-7 i 9 ustawy, tj. oświadczenia, że:

a)      nie został uznany za winnego popełnienia czynu, o którym mowa w art. 120 ust. 1 ustawy (powierzenia cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy), zaś w przypadku uznania za winnego popełnienia tego wykroczenia, że w ciągu dwóch lat od uznania za winnego nie został ponownie uznany za winnego podobnego wykroczenia,

b)      nie był karany za popełnienie czynu z art. 218-221 Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową),

c)       nie był karany za popełnienie w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę, czynu z art. 270-275 Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów), albo nie jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę,

d)      nie był karany w innym państwie na podstawie przepisów Protokołu o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, albo nie jest podmiotem zarządzanym lub kontrolowanym przez taką osobę,

e)      nie wnioskuje o wydanie zezwolenia w stosunku do cudzoziemca, który:

·         nie spełnia wymagań kwalifikacyjnych i innych warunków w przypadku zamiaru powierzenia wykonywania pracy w zawodzie regulowanym,

·         w związku z postępowaniem o wydanie zezwolenia na pracę został ukarany za czyn określony w art. 270-275 Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów).

Wojewoda może dodatkowo zażądać przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie wymagań, o których mowa w złożonym przez podmiot powierzający oświadczeniu (§ 7 ust. 2 rozporządzenia).

Autor:

Tomasz Bernady, radca prawny w Kancelarii GACH, HULIST, MIZIŃSKA, WAWER – adwokaci i radcowie prawni sp.p.

 

(www.ghmw.pl) 

Źródło zdjęcia: www.sxc.hu